| Λονδίνο |
Αμερικανοί ερευνητές παρακολούθησαν μυστικά τις μετακινήσεις 100.000 ατόμων, μέσω των κινητών τους τηλεφώνων (όλε!) , και επιβεβαίωσαν ότι οι άνθρωποι είναι πλάσματα της συνήθειας: οι περισσότεροι περνούν σχεδόν όλη τη ζωή τους σε μια ακτίνα 10 χλμ από το σπίτι.
Το συμπέρασμα της μελέτης μπορεί να φαίνεται αυτονόητο, στην πραγματικότητα όμως το θέμα είναι πολύ δύσκολο να μελετηθεί επιστημονικά.
Τα στοιχεία που δίνει για πρώτη φορά η έρευνα αναμένεται να βοηθήσουν για παράδειγμα τους επιδημιολόγους, ώστε να μπορούν να προβλέπουν μοτίβα στη μετάδοση ασθενειών, αλλά και τους συγκοινωνιολόγους στην αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού και το σχεδιασμό μεταφορικών δικτύων.
Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, παρουσιάζει όμως ενδιαφέρον και όσον αφορά την ανθρώπινη ψυχολογία. «Παρόλο που θεωρούμε τους εαυτούς μας αυθόρμητους και απρόβλεπτους [...] στην πραγματικότητα ακολουθούμε σχέδια, και για τη συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων η απόσταση είναι μικρή]» σχολίασε ο Αλμπερτ-Λάζλο Μπαραμπάσι, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Πανεπιστήμιο Northwestern στο Σικάγο.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τις μετακινήσεις 100.000 ατόμων για διάστημα έξι μηνών εξετάζοντας τα δεδομένα χρήσης κινητών τηλεφώνων που τους προμήθευσε μια ευρωπαϊκή εταιρεία κινητής. (όλε! όλε!) Οι καταγραφές έδειχναν με ποιους σταθμούς βάσης (κεραίες) επικοινωνούσαν οι χρήστες όταν τηλεφωνούσαν ή έστελναν μηνύματα.
Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας και η χώρα στην οποία πραγματοποιήθηκε το πείραμα δεν αποκαλύπτονται για λόγους προστασίας των προσωπικών δεδομένων. (όλε! όλε! όλε!)
Αν και ο Δρ Μπαραμπάσι διαβεβαιώνει ότι τα ονόματα και οι αριθμοί των χρηστών ήταν άγνωστα στην ερευνητική ομάδα, μεταμφιεσμένα σε πολυψήφιους αλφαριθμητικές περιγραφές, ορισμένοι ανεξάρτητοι ειδικοί κατηγορούν την ομάδα ότι δεν σεβάστηκε το προσωπικό απόρρητο των χρηστών.
Ο Ρομπ Κένι, εκπρόσωπος της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών, δήλωσε ότι αυτού του είδους η παρακολούθηση, για την οποία δεν έχουν δώσει ρητή συγκατάθεση οι χρήστες, θα ήταν παράνομη στις ΗΠΑ.
Ο Δρ Μπαραμπάσι υποστηρίζει ότι δεν χρειαζόταν να πάρει άδεια από κάποια επιτροπή ηθικής επειδή η έρευνα αφορά τον τομέα της φυσικής και όχι της βιολογίας. Ωστόσο ο Αρθουρ Κάπλαν, γνωστός ειδικός σε θέματα βιοηθικής στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, θεωρεί ότι πρόκειται για παραβίαση του προσωπικού απόρρητου.
«Το κινητό μου τηλέφωνο δεν είναι δημόσιο. Το κινητό μου τηλέφωνο είναι προσωπικό. Η παρακολούθησή του, και επομένως η παρακολούθηση του κατόχου του, είναι ενεργή παραβίαση της ιδιωτικής ζωής» είπε.
Παρόλα αυτά, τα ευρήματα είναι ενδιαφέροντα: Στους έξι μήνες της παρακολούθησης, το 83% των χρηστών παρέμεινε σε μια ακτίνα 37 χλμ από τα σπίτια τους, ενώ περίπου το 50% πολύ σπάνια απομακρύνεται περισσότερο από 10 χλμ.
Μόνο το 3% απομακρυνόταν σχετικά συχνά πάνω από 320 χλμ και μόνο το 1% ταξιδεύει συχνά περισσότερο από 1.000 χλμ.
(αναδημοσίευση από http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=907114&lngDtrID=252 )*Οι σημειώσεις δικές μας!
Πολύ ενδιαφέρον το εύρημα από ψυχολογική πλευρά, αλλά συγγνώμη κιόλας παρακολουθείς κάποιον χωρίς να το γνωρίζει? εάν πήγαινε η έρευνα σε επιτροπή βιοηθικής, δε θα περνούσε ποτέ. δεν μπορεί κάποιος να συμμετέχει σε έρευνα χωρίς συγκατάθεση... φυσικά τα πειράματα που έμειναν στην ιστορία είναι τα ανήθικα...
ΑπάντησηΔιαγραφήδεν είναι απίστευτο το ότι μπορεί κάποιος να ξέρει ανα πάσα στιγμή που βρισκόμαστε?
ο μεγάλος αδελφός και βάλε
Ελενα
επιτροπή βιο-τι;
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπιτροπή που δίνει έγκριση για τη διεξαγωγή πειραμάτων στην ψυχολογία τουλάχιστον, αφού μελετήσει τη μεθοδολογία. ουσιαστικά για να διασφαλίζεται ότι οι συμμετέχοντες δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο, ότι οικειοθελώς συμμετέχουν (καλή ώρα) κλπ.
ΑπάντησηΔιαγραφήδεν ξέρω για Ελλάδα τι παίζει, αλλά Κύπρο έχουμε. τι κάνει δεν ξέρω αλλα...
ψιλά γράμματα για μερικούς.
Ελενα
Τι σου είναι ο άτιμος ο γραπτός λόγος!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕλενίτσα μου, η παρατήρησή μου δεν εστιαζόταν στο ότι δεν ξέρω τις επιτροπές βιοηθικής, απλώς ήθελα να πω ότι ο παράγοντας ηθική έχει βγει εντελώς από το παιχνίδι της έρευνας, δεν εξετάζεται καν.
Το καλό πάντως είναι, ότι υπάρχει κόσμος που διαβάζοντας ειδήσεις τέτοιου τύπου, ταρακουνιέται, ενοχλείται. Μπορώ να σε διαβεβαιώσω ότι η πλειοψηφία δεν ακολουθεί.
Θα σου δώσω ένα παράδειγμα από την γειτονιά μου: επειδή μένω κοντά στην πράσινη γραμμή στη Λευκωσία, ο ΟΗΕ έχει βάλει κάμερες για να ελέγχει την δραστηριότητα στην νεκρή ζώνη. Βέβαια, οι κάμερες είναι στραμμένες προς τα σπίτια.
Παράλληλα, ένας γείτονάς μου, προφανώς υπό τον φόβο των "αλλοδαπών", εγκατέστησε κύκλωμα με κάμερες, που βρίσκονται στην οροφή του σπιτιού του με θέα όλον τον δρόμο.
Η μεγαλύτερη τηλεφωνική εταιρία της χώρας, που συνεργάζεται με την πολυεθνική vodafone, ευθύνεται για πολλά σκάνδαλα παρακολουθήσεων, παρακολουθήσεις που γίνονται για λογαριασμό της αστυνομίας αλλά και άλλων.
Και ξέρεις που είναι το παράξενο, Έλενα; Ενώ η εισβολή στον χώρο του ιδιωτικού είναι εμφανής, δεν βλέπω να ενοχλούνται πολλοί...
Απεναντίας δίνουμε πολλές φορές οι ίδιοι το δικαίωμα να βρισκόμαστε υπό την επιτήρηση κάποιου άλλου. Επιστροφή σε προ-διαφωτισμού καταστάσεις;
δεν ξέρω....
όπως τα λες ακριβώς (άργησα, αλλά το πιασα). είναι τραγικό που υποθέσεις όπως οι υποκλοπές γίνονται σκάνδαλο για λίγο μόνο μέχρι να σκάσει το επόμενο.
ΑπάντησηΔιαγραφήαλλά η συνήθεια είναι άτιμο πράγμα... τι κι αν μας παρακολουθεί άλλος ένας?? ο περιπτεράς ξέρει τη μάρκα των τσιγάρων (που δεν καπνίζω), ο dvdας τις ταινίες που παρακολουθώ, η τράπεζα τι αγοράζω και πότε, οποιοσδήποτε στο facebook ξέρει τι έκανα πέρσι το καλοκαίρι...
δεν ξέρω ποια ανάγκη μας οδηγεί στο να δεχόμαστε (ή και να επιζητούμε κάποτε) να είμαστε υπό επιτήρηση, όπως λες. ισως κατά κάποιο τρόπο αποποιείται κανείς έτσι την ευθύνη του εαυτού του... ποιος ξέρει?
Ελενα
Σήμερα έπεσε το μάτι μου και σε αυτό:
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_13/06/2008_237090
Προσωπικά δεδομένα: Αποκωδικοποιώντας τις «γκρίζες ζώνες»
Οι πρόσφατες τηλεφωνικές υποκλοπές της Deutsche Telekom και το πρόστιμο της εγχώριας Αρχής Προστασίας προς τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, επαναφέρουν τη συζήτηση για τη «θολερότητα», όπως ισχυρίζονται αρκετοί, ιδιωτικής και δημόσιας σφαίρας. «Δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες, η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων είναι είτε νόμιμη είτε παράνομη», απαντά νομικός-ελεγκτής της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
Του Χρήστου Σύλλα
syllas@kathimerini.gr
Η καταστρατήγηση των προσωπικών δεδομένων από τον κολοσσό της Deutsche Telekom απασχόλησε, πρόσφατα, τα πρωτοσέλιδα του γερμανικού Τύπου, δίνοντας λαβή για σχόλια και κριτική σχετικά με τη νομιμότητα της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων από οργανισμούς ή εταιρείες, δημοσίου ή ιδιωτικού συμφέροντος.
Σύσσωμα τα γερμανικά μίντια, από τα ταμπλόιντ μέχρι και τα «quality papers» - 'ψύχραιμες' και με αναλυτικό ρεπορτάζ εφημερίδες - ανέδειξαν με πηχαίους τίτλους το ζήτημα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, που τελευταία φαίνεται να λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις στη χώρα. Η παρακολούθηση των εργαζομένων του σούπερ-μάρκετ «Λιντλ» ακόμη και κατά την επίσκεψή τους στην τουαλέτα, έθεσε εκ νέου το αίτημα για σεβασμό της ιδιωτικής σφαίρας, στην εν λόγω περίπτωση, στο χώρο της εργασίας.
Τα πρόσφατα γεγονότα στη Γερμανία ξύπνησαν μνήμες της ανατολικο-γερμανικής αστυνομίας της «Στάζι», επιβεβαιώνοντας άτυπα το εύρημα του Ευρωβαρόμετρου πως Γερμανοί (και Αυστριακοί) αποτελούν τους πιο προβληματισμένους πολίτες στην Ένωση για το που και σε ποιους καταλήγουν τα προσωπικά τους δεδομένα.(Δείτε το σχετικό γράφημα)
Σε μια Ευρώπη που τα τελευταία 17 χρόνια διατηρεί την ανησυχία της για ζητήματα προσωπικών δεδομένων - σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο Απριλίου του 2008, το 64% των Ευρωπαίων, ποσοστό που πλησίασε το 68% του 1991, αμφιβάλει για τον σκοπό επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων -, με την εμπιστοσύνη των πολιτών της να αυξάνεται ελάχιστα όσον αφορά στις θεσπισμένες πολιτικές προστασίας και την αποδοχή περιορισμών ατομικών δικαιωμάτων μπροστά στο δίλημμα «τρομοκρατία ή ασφάλεια», η διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων έχει θέση στην ατζέντα των σύγχρονων κοινωνιών.
«Δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες»
Το πρόσφατο πρόστιμο της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών ως «υπεύθυνου επεξεργασίας» των δεδομένων των μελών του, αποτυπώνει το σκεπτικό του νόμου 2472/1997 και οριοθετεί το δικαίωμα της ιδιωτικής σφαίρας στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων επιτρέπεται κατά κανόνα μόνο όταν το άτομο/α έχει δώσει τη συγκατάθεσή του και κατ' εξαίρεση όταν συντρέχουν διάφορες προϋποθέσεις όπως αναγκαιότητα λόγω σύμβασης, δημοσίου συμφέροντος κ.τ.λ.
Δεν είναι λίγες οι φορές, ωστόσο, που αρκετοί ισχυρίζονται ότι υπάρχουν «γκρίζες ζώνες» μεταξύ των προσωπικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων άλλου χαρακτήρα. «Πρόκειται για μια έκφραση που χρησιμοποιείται ακόμα και από επαγγελματίες νομικούς, έκφραση που χρειάζεται να απαλειφθεί από το λεξιλόγιό τους», σχολιάζει στο kathimerini.gr o Δρ. Δημήτρης Ζωγραφόπουλος, νομικός-ελεγκτής της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και εξηγεί:
«Προσωπικά, απορρίπτω μια τέτοια έκφραση ως ανορθολογική και ανακριβή. Κατ' αρχήν υπάρχει πρόβλημα νομικού χαρακτηρισμού αφού μια επεξεργασία δεδομένων είναι νόμιμη ή παράνομη, δεν υπάρχει επεξεργασία που είναι 'μετέωρη'».
Με απλά λόγια, αυτό που συμβαίνει είναι ότι θεωρητικά «συγκρούεται» το δικαίωμα της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με πλήθος άλλων δικαιωμάτων.
Ο σκοπός της επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων έχει μεγάλη σημασία για την νομική αιτιολόγηση των αποφάσεων της Αρχής Προστασίας. Στην περίπτωση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, πέρα από τη διαβίβαση προσωπικών δεδομένων σε εταιρεία για προωθητικές ενέργειες, αναδεικνύεται το θεμελιώδες δικαίωμα της ενημέρωσης του υποκειμένου για την επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων.
Στην εν λόγω περίπτωση τα μέλη του ΔΣΑ δεν ενημερώθηκαν και κατ' επέκταση δε συγκατάθεσαν για τέτοιου είδους χρήση των προσωπικών τους δεδομένων (όνομα, ηλικία, φύλο κ.τ.λ.).
«Κατά κανόνα, όταν υπάρχει παραβίαση του δικαιώματος ενημέρωσης του υποκειμένου τότε υπάρχει ευλόγως παραβίαση του δικαιώματος της υποχρέωσης για λήψη συγκατάθεσης», σημειώνει ο κ. Ζωγραφόπουλος.
Το δικαίωμα της ενημέρωσης, της πρόσβασης και της αντίρρησης που παρέχει ο Ν2472/1997 στον πολίτη «έναντι όλων όσων τηρούν και επεξεργάζονται προσωπικά δεδομένα», αποτελεί κριτήριο ιδιαίτερης βαρύτητας στη λήψη αποφάσεων.
Χαρακτηριστική (σ.σ: και ασυνήθιστη) είναι η υπ'αριθμόν 2/2008 απόφαση της Αρχής, σύμφωνα με την οποία ελληνική τράπεζα τιμωρείται με πρόστιμο, καθώς αποτυγχάνει να ικανοποιήσει το δικαίωμα πρόσβασης υπαλλήλου της σε δεδομένα που τον αφορούν ως εργαζόμενο. Ο συγκεκριμένος υπάλληλος ήθελε να μάθει ποιο ακριβώς ήταν το αντικείμενο εργασίας του διότι από τη στιγμή της τοποθέτησής του δεν του είχε ανατεθεί κάποια συγκεκριμένη αρμοδιότητα...
Χρειάζεται πάντα η συγκατάθεση;
Kατά βάση ο «υπεύθυνος επεξεργασίας» χρειάζεται να ζητήσει τη συγκατάθεση του υποκειμένου προτού προβεί σε οποιαδήποτε επεξεργασία.
Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι φορές που, είτε το υποκείμενο συμφωνεί, είτε διαφωνεί, η επεξεργασία των δεδομένων του πρέπει να γίνει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η επεξεργασία των φορολογικών δεδομένων από την αρμόδια Φορολογική Αρχή (ΔΟΥ) καθώς και η επεξεργασία δεδομένων κοινωνικής ασφάλισης από τον εργοδότη όταν επίκειται πρόσληψη.
«Όταν όμως πρόκειται για διαβίβαση στοιχείων από τον εργοδότη σε τρίτους, αρχίζουμε να εξετάζουμε αν χρειάζεται η συγκατάθεση του υποκειμένου. Πάντα, ως Αρχή, ζητάμε να δούμε ποιος ο σκοπός της επεξεργασίας και εάν η συγκατάθεση είναι απαιτούμενη. Μας έχει τύχει περίπτωση που ενώ το υποκείμενο δίνει τη συγκατάθεσή του, η επεξεργασία των δεδομένων του ήταν παράνομη», αναφέρει ο κ. Ζωγραφόπουλος
Ζήτημα εξοικείωσης
Η εξοικείωση των Ελλήνων πολιτών με ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων συμβάλει στη διαμόρφωση εκτίμησης καθώς και στην ανάληψη δράσης όταν και όπου χρειάζεται. Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, η αναγνωρισιμότητα της ΑΠΔΠΧ από τους Έλληνες είναι η υψηλότερη στην Ε.Ε. (51%, με την Ουγγαρία να ακολουθεί με 46%), την ίδια στιγμή που ο βαθμός εμπιστοσύνης προς ιδιωτικούς ή δημόσιους οργανισμούς είναι ο χαμηλότερος σε όλη την Ενωση.
Μια πρώτη ανάγνωση των ευρημάτων οδηγεί στη διαπίστωση πως γνωρίζουμε την Αρχή Προστασίας και το έργο της, την ίδια στιγμή που είμαστε δύσπιστοι απέναντι στους υπευθύνους επεξεργασίας, είτε πρόκειται για τις «πολυσυζητημένες» κάμερες κυκλοφορίας του κράτους, είτε για τον πόλο της εργοδοσίας.
«Ενδεχομένως να είναι ανακριβές το ποσοστό εξοικείωσης των Ελλήνων», λέει ο κ. Ζωγραφόπουλος. «Κρίνοντας από τις προσφυγές που έρχονται σε μας, υπάρχουν και καλοδουλεμένες προσφυγές αλλά και προσφυγές χωρίς βάση. Είναι γεγονός πάντως ότι παρόλο που ο νόμος 2472/97 περί προστασίας προσωπικών δεδομένων μετρά δέκα χρόνια, ένα μεγάλο μέρος του νομικού κόσμου δεν είναι εξοικειωμένο με το νόμο. Φανταστείτε ότι η κατάσταση είναι πιο προβληματική με τους απλούς πολίτες, στα πολιτικά δικαστήρια...», καταλήγει.
Όσο για την αιώνια δυσπιστία προς το Δημόσιο και τις επιχειρήσεις δημοσίου χαρακτήρα, η εμπειρία της Αρχής είναι θετική καθώς δεν είναι λίγες φορές που δημόσιες επιχειρήσεις ρωτούν και ενδιαφέρονται να μάθουν για το «σύννομο» των διαδικασιών.
www.kathimerini.gr
ΠΗΓΕΣ: Eurobarometer survey reveals that EU citizens are not yet fully aware of their rights on data protection», 17-04-08,European Commission
Business Week
www.dpa.gr
arage to eselon kserei pote tha pethano...??
ΑπάντησηΔιαγραφήΠραγματικά, ενώ με αγγίζει πάρα πολύ κάθε θέμα παρακολούθησης, δεν αισθάνομαι να βάλλομαι από τη συγκεκριμένη έρευνα. Το ότι η εταιρία κινητής τηλεφωνίας έχει τα δεδομένα των μετακινήσεών μου (και δεν θα μπορούσε να μην τα έχει, χρειάζεται να ξέρει που είσαι για να σου στείλει την όποια κλήση) είναι ήδη αρκετά ανησυχητικό. Το ότι τα έδωσε σε μια ερευνητική ομάδα δεν προσθέτει ή αφαιρεί κάτι. Θα μου πεις μπορούσε να τα δώσει σε κάποιον άλλον πιο επικίνδυνο. Μπορούσε, και μπορεί, και μάλλον τα δίνει και φυσικά δεν το μαθαίνουμε. Είναι κάτι που αναγκαζόμαστε να παραχωρήσουμε έχοντας κινητό τηλέφωνο. Μια λύση είναι να έχουμε καρτοκινητό, και να μην δηλώσουμε τα στοιχεία μας στην εταιρία, οπότε για αυτήν είμαστε απλά ένας αριθμός. Δεν έχω λόγο να μην πιστέψω τον κ. Μαραμπάσι, είναι επιστήμονας και ήθελε απλά να κάνει τη δουλειά του. Αυτοί που εκμεταλλεύονται τα προσωπικά δεδομένα για άλλους σκοπούς σίγουρα δεν βγαίνουν στην επιφάνεια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό που είναι καλό να γίνει είναι να γνωρίζει ο κόσμος την πραγματικότητα, ότι δηλαδή εξ'ορισμού αν έχεις ανοιχτό κινητό η εταιρία ξέρει που είσαι με ακρίβια μερικών εκατοντάδων μέτρων (η και μεγαλύτερη ανάλογα της πυκνότητας της κάλυψης δικτύου)