Η επιστροφή του εθνικού κιτς

Το "κιτς" είναι μία έννοια αισθητική σε πρώτο βαθμό. Προερχόμενη από το γερμανικό "Kitsch", δηλώνει κάθε έργο χαμηλής αξίας, μαζικής παραγωγής, το οποίο παραπέμπει ή αναπαράγει πρότυπα σχετικά καταξιωμένα στην κοινή συνείδηση. 

Το κιτς βασίζεται σε συμβάσεις, τρέφεται από τη μίμηση.

Κιτς είναι τα πανομοιότυπα κάδρα που αγόραζαν οι γιαγιάδες μας από την λαϊκή αγορά, παρίσταναν φυσικά τοπία ή κάποια όμορφη κοπέλα, και μπορούσες να τα δεις εκτός από το σπίτι της δικής σου γιαγιάς, και σε οποιοδήποτε γειτονικό σπίτι. Σπάνια αντιμετωπίζαμε τα κάδρα αυτά με κάποια καλλιτεχνική εκτίμηση, ο σκοπός τους ήταν να "διακοσμούν" και όχι να "εκφράζουν".

Η χρήση μίας τέτοιας μορφής τέχνης έχει συνδεθεί κατά καιρούς με δεσποτικά ή απολυταρχικά καθεστώτα. To νεοελληνικό κιτς, έχει  και αυτό την μεγάλη του διαδρομή. Από τους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς της ΕΟΝ του Μεταξά, μέχρι τα πολιτιστικά εγκλήματα της χούντας των συνταγματαρχών, (χωρίς να σημαίνει ότι το νεοελληνικό πολιτικό κιτς περιορίζεται μόνο στις 2 δικτατορίες του 20ου αιώνα) οι διάφοροι μύθοι του έθνους, με ελάχιστο  ταλέντο και αναπαραγωγή συμβάσεων, περνούν από γενιά σε γενιά, αποκρυσταλλώνουν τα χαρακτηριστικά του υπερπατριώτη και φουσκώνουν (όσους τους ενστερνίζονται) από εθνική υπερηφάνεια.

Που θέλω να καταλήξω κάνοντας αυτόν τον πρόλογο;
Στο βίντεο που σήμερα κατέκλυσε το ελληνικό διαδίκτυο.Η γνωστή ηθοποιός Κατερίνα Μουτσάτσου, με τυπικό μόντερν γκρικ τσαμπουκά (αλλά μιλώντας αμερικάνικα), παίρνει το μικρόφωνο ενώ πίσω κυματίζει μία τεράστια ελληνική σημαία. Δε λείπουν στιγμιότυπα από τον Παρθενώνα, τον Μέγα Αλέξανδρο, το Αιγαίο και την κλασική μάσα της νεοελληνικής οικογένειας.
Τι μας λέει η "οργισμένη" Κατερίνα σε αυτό το βίντεο;
Προσπαθεί να απαλλάξει την ελληνική ταυτότητα από διάφορες "ρετσινιές" που υπήρχαν για χρόνια ή που ενσωματώθηκαν πρόσφατα, πράγματα που όντως είναι στερεότυπα, όπως το ότι όλοι οι Έλληνες  είναι δημόσιοι υπάλληλοι, ή ότι ξημεροβραδιάζονται πίνοντας ούζο.
Περνώντας στην αντεπίθεση όμως, το Κατερινάκι κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα, αραδιάζοντας ένα κάρο  "θετικά" στερεότυπα. Καταφεύγει στην υπερβολή και στην αναπαραγωγή εθνικών μύθων, με μία αισχρή χρήση πρώτου ενικού "ΕΓΩ ανακάλυψα τη Δημοκρατία. ΕΓΩ ανακάλυψα την ελεύθερη αγορά, ΕΓΩ ανακάλυψα την κριτική κλπ κλπ."

Για αυτό όσοι την είχατε για δευτεράτζα ηθοποιό σε σήριαλ ξανασκεφτείτε το. Ίσως έχετε μπροστά σας όλους τους αρχαίους σοφούς σε συσκευασία youtube. 

Στο τέλος μας επιφυλάσσει βέβαια και την μεγαλειώδη απαίτηση να την αποκαλούν "Ηellene" αντί για "Greek". Γιατί αν οι αγγλοσάξονες αλλάξουν την ονομασία μας, αυτομάτως λύνονται πολλά. Ε;

Κάποιοι βρήκαν το βίντεο τσαμπουκαλήδικο, κάποιοι συγκινήθηκαν, άλλοι το αποκάλεσαν "καλή προσπάθεια για να ανεβάσει τον τουρισμό μας", κ.λ.π.

Προσωπικά δε μπορώ να ταυτιστώ με ένα βίντεο που όχι μόνο είναι αντιγραφή (σχεδόν κάθε ατάκας) από αντίστοιχο καναδικό, αλλά προέρχεται και από διαφήμιση... μπύρας. 

To εθνικό κιτς επέστρεψε και το ανησυχητικό είναι ότι έχει περισσότερα πρόθυμα μάτια από ποτέ.