25.4.12

Η επιστροφή του εθνικού κιτς

Το "κιτς" είναι μία έννοια αισθητική σε πρώτο βαθμό. Προερχόμενη από το γερμανικό "Kitsch", δηλώνει κάθε έργο χαμηλής αξίας, μαζικής παραγωγής, το οποίο παραπέμπει ή αναπαράγει πρότυπα σχετικά καταξιωμένα στην κοινή συνείδηση. 
Το κιτς βασίζεται σε συμβάσεις, τρέφεται από τη μίμηση.
Κιτς είναι τα πανομοιότυπα κάδρα που αγόραζαν οι γιαγιάδες μας από την λαϊκή αγορά, παρίσταναν φυσικά τοπία ή κάποια όμορφη κοπέλα, και μπορούσες να τα δεις εκτός από το σπίτι της δικής σου γιαγιάς, και σε οποιοδήποτε γειτονικό σπίτι. Σπάνια αντιμετωπίζαμε τα κάδρα αυτά με κάποια καλλιτεχνική εκτίμηση, ο σκοπός τους ήταν να "διακοσμούν" και όχι να "εκφράζουν".
Η χρήση μίας τέτοιας μορφής τέχνης έχει συνδεθεί κατά καιρούς με δεσποτικά ή απολυταρχικά καθεστώτα. To νεοελληνικό κιτς, έχει  και αυτό την μεγάλη του διαδρομή. Από τους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς της ΕΟΝ του Μεταξά, μέχρι τα πολιτιστικά εγκλήματα της χούντας των συνταγματαρχών, (χωρίς να σημαίνει ότι το νεοελληνικό πολιτικό κιτς περιορίζεται μόνο στις 2 δικτατορίες του 20ου αιώνα) οι διάφοροι μύθοι του έθνους, με ελάχιστο  ταλέντο και αναπαραγωγή συμβάσεων, περνούν από γενιά σε γενιά, αποκρυσταλλώνουν τα χαρακτηριστικά του υπερπατριώτη και φουσκώνουν (όσους τους ενστερνίζονται) από εθνική υπερηφάνεια.

Που θέλω να καταλήξω κάνοντας αυτόν τον πρόλογο;
Στο βίντεο που σήμερα κατέκλυσε το ελληνικό διαδίκτυο.Η γνωστή ηθοποιός Κατερίνα Μουτσάτσου, με τυπικό μόντερν γκρικ τσαμπουκά (αλλά μιλώντας αμερικάνικα), παίρνει το μικρόφωνο ενώ πίσω κυματίζει μία τεράστια ελληνική σημαία. Δε λείπουν στιγμιότυπα από τον Παρθενώνα, τον Μέγα Αλέξανδρο, το Αιγαίο και την κλασική μάσα της νεοελληνικής οικογένειας.
Τι μας λέει η "οργισμένη" Κατερίνα σε αυτό το βίντεο;
Προσπαθεί να απαλλάξει την ελληνική ταυτότητα από διάφορες "ρετσινιές" που υπήρχαν για χρόνια ή που ενσωματώθηκαν πρόσφατα, πράγματα που όντως είναι στερεότυπα, όπως το ότι όλοι οι Έλληνες  είναι δημόσιοι υπάλληλοι, ή ότι ξημεροβραδιάζονται πίνοντας ούζο.
Περνώντας στην αντεπίθεση όμως, το Κατερινάκι κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα, αραδιάζοντας ένα κάρο  "θετικά" στερεότυπα. Καταφεύγει στην υπερβολή και στην αναπαραγωγή εθνικών μύθων, με μία αισχρή χρήση πρώτου ενικού "ΕΓΩ ανακάλυψα τη Δημοκρατία. ΕΓΩ ανακάλυψα την ελεύθερη αγορά, ΕΓΩ ανακάλυψα την κριτική κλπ κλπ."



Για αυτό όσοι την είχατε για δευτεράτζα ηθοποιό σε σήριαλ ξανασκεφτείτε το. Ίσως έχετε μπροστά σας όλους τους αρχαίους σοφούς σε συσκευασία youtube. 
Στο τέλος μας επιφυλάσσει βέβαια και την μεγαλειώδη απαίτηση να την αποκαλούν "Ηellene" αντί για "Greek". Γιατί αν οι αγγλοσάξονες αλλάξουν την ονομασία μας, αυτομάτως λύνονται πολλά. Ε;

Κάποιοι βρήκαν το βίντεο τσαμπουκαλήδικο, κάποιοι συγκινήθηκαν, άλλοι το αποκάλεσαν "καλή προσπάθεια για να ανεβάσει τον τουρισμό μας", κ.λ.π.

Προσωπικά δε μπορώ να ταυτιστώ με ένα βίντεο που όχι μόνο είναι αντιγραφή (σχεδόν κάθε ατάκας) από αντίστοιχο καναδικό, αλλά προέρχεται και από διαφήμιση... μπύρας. 




To εθνικό κιτς επέστρεψε και το ανησυχητικό είναι ότι έχει περισσότερα πρόθυμα μάτια από ποτέ. 

17 σχόλια:

  1. Patrida, Oikogeneia, Paradosi, POP!!! na rthei kai o xristoulis na kleisei to paketo!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το φιλμακι με την Μουτσατσου ειναι οτι χειροτερο εχω δει τελευταια. Ο Καναδος αυτοσαρκαζεται και η διαφημιση εχει χιουμοριστικη διαθεση.Αν το ελληνικο κλιπ ακολουθουσε το κονσεπτ της διαφημισης, του αυτοσαρκασμου τζιαι της πλακας ,θα ηταν ενα διασκεδαστικο βιντεακι που μπορει να περναγε και καποια θετικα μηνυματα για την Ελλαδα. Η διαφημιση ειναι πετυχημενη παρωδια του ελληνικου κλιπ. Το γεγονος οτι τοσος κοσμος ταυτιζεται με το βιντεακι ειναι τραγικο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ναι ρε φιλε πραγματικα.
    Εγω αναρωθκιουμαι αν της εκαμναν 2-3 ερωτησεις για τους αρχαιους Ελληνες ηταν να ξέρει?Π.χ για τον αρχιμήδη
    Οτι ναναι πραγματικα...
    Δαμε καποιοι εφκαλαν τον λαζοπουλο ως το συγχρονο αρισταφανη χωρις να χουν θκιαβασει ποτε τους αριστοφανη και πιστευκουν το ...
    Νομιζω η ημιμαθεια εν οτι χειροτερο.

    Andreas

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Στην χώρα αυτή και στις μέρες αυτές είναι όλα πολύ λογικά...όσο "επανάσταση" έκαναν οι "αγανακτισμένοι" , όσο "αριστερά" θέλουν να λέγονται οι κοινοβουλευτικοί αριστεροί, όσο νομίζεις ότι γενικά ο λαός έχει καταλάβει ποιος το καταστρέφει και τί πρέπει να κάνει για να λυτρωθεί, τόσο "μανιφέστο" είναι και τα λόγια της κοπελιάς///...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Για την πατριδα και ολους αυτους21 Μαΐου 2012 στις 8:02 μ.μ.

    Ρε τρελε , σε ειχα βρει τυχαια και παλιοτερα..θα εγραφα και εγω οτι προκειται για μια προσπαθεια δημιουργιας εθνικης (ψευτο)συνειδησης και ενοτητας οπως τοσες φορες με τοσους τροπους(γιατι αραγε;) , αλλα ενα γεια ηθελα να πω..αντε να ξαναπιασουμε τα μικροφωνα, τα μπασα και τις κιθαρες γιατι θα φρικαρουμε με τις τοσες μαλακιες που μας περιτριγυριζουν..
    ''Οσοι περναν τη χωρα της απογνωσης παθαινουν αμνησια''
    Χαρης
    ..δωσε χαιρετισματα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. καλα, τα τραγουδια που ανεφερα λιγο πιο πανω δεν ειναι σωνει και καλα ,απλα μου 'ρθαν στο μυαλο, λιγο το θεμα λιγο ο,τι ειναι τργουδαρες κτλ κτλ κτλ..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. και το θεμα βεβαια απο αυτα που καταλαβα απ'τα λεγομενα ,γιατι βιντεακι δεν ειδα...

      Διαγραφή
  7. Τωρα αυτο το σχολιο το στελνω για δυο λογους ,ο πρωτος ειναι γιατι θελω να πω πως ολα τα βρισκεις στο δρομο ναρκωτικα , γυναικες , παρεες και οχι στο ιντερνετ..μπορει ναναι μια χαρα ,αλλα εμενα δεν μου παει,ακομα και που γραφω τωρα (ομως, πρεπει να τελειωσω αυτα που εχω να πω)και ο δευτερος ..για να μην εινα εφτα τα σχολια ,κομπλεξ τι να κανω ,μου δημιουργηθηκε στην Κυπρο μετα απο παρεα με παοκτζηδες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. καλα μην το παρει κανενας πανω του δεν εννοουσα ακριβως αυτο..

      Διαγραφή
    2. απ'την αλλη βεβαια οπως γουσταρει να τη δει ο καθενας,μια
      απαντηση στην απαντηση μου..

      Διαγραφή
  8. Και τελειωνοντας ,επειδη δεν μ'αρεσε τιποτα απ'οσα εγραψα, σβηστα ολα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Αντε και κατι ακομα γιατι βαρεθηκα να στελνω..σε οτι εγραψα ειχε ημερομηνια και ωρα ,τα δευτερολεπτα ξεχασαν να τα βαλουν!Αυτο και αν ειναι αναφορα.. κανονικο στρατοπεδο συγκεντρωσης και μετα μας φταινε οι μπατσοι..τι να πεις!το μονο που ηθελα να πω απ'την αρχη ηταν να μαζεψεις εκεινον τον ψηλεα που νομιζει οτι ξερει να παιζει ντραμς,εσυ που νομιζεις οτι τραγουδας , ναερθω και εγω που νομιζω οτι ξερω να παιζω κιθαρα και να αρχισουν τα οργανα..οχι για τη δοξα ,για να γουσταρουμε..αυτα μου 'ρθαν να πω, ετσι απλα και τα λεω ακουγοντας.......

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Φίλε Χάρη,

    καταρχήν συγγνώμη για την καθυστερημένη απάντηση, αλλά έχουν γίνει τέτοια πράγματα στη ζωή μου τον τελευταίο καιρό (δυστυχώς δύσκολα) που ούτε στο δικό μου ιστολόγιο δεν προλαβαίνω να μπω!

    Παρόλαυτά, πήρα μεγάλη χαρά από το μήνυμα ,ή καλύτερα από τα μηνύματά σου. Συγκινήθηκα αλλά και έσκασα στα γέλια πολλές φορές καθώς τα διάβασα, όπως κάναμε παλιότερα στα φοιτητικά χρόνια.Αντλούσαμε ένταση και έμπνευση από το παραμικρό. Δεν ξέρω αν το μεγαλοποιώ επειδή ήταν δικές μου εμπειρίες, αλλά δε νομίζω ότι έχουν ζήσει πολλοί άνθρωποι τέτοια πράγματα με την πυκνότητα που το κάναμε τότε.

    Η μουσική ήταν στο επίκεντρο εκείνων των ημερών. Και δεν έχω πάψει να τη θεωρώ μέχρι σήμερα, για μένα τουλάχιστον, συνεκτικό ιστό της ζωής. Αλλά τότε ήταν αλλιώς. Φτάναμε σε οργασμό ακόμα και στις πρόβες μέσα σε εκείνο το ερείπιο!

    Εσύ τι λέει παίζεις πουθενά αυτόν τον καιρό;
    O Ψηλός επέστρεψε στη βάση του στα Βόρεια, ενώ ο (πρώην γιατί αδυνάτισε πλέον!) Μπίλιας, στα Υπερβόρεια της Ολλανδίας. Πριν την κάνει είχε στήσει garage μπάντα στη Θεσσαλονίκη είχαμε τζαμάρει και καναδυό φορές μαζί http://www.myspace.com/2andahalfgiants

    Εγώ είμαι μέσα για τρελό reunion, Θεσσαλονίκη ή Αθήνα αναλόγως προγράμματος. Στείλε κανένα mail στο christosdem@mail.com να κανονίσουμε λεπτομέρειες για το που και πότε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ακριβως ,οπως τα περιγραφεις ηταν! Θα στειλω και mail να τα πουμε

      Διαγραφή
    2. Ακου τωρα ,Χρηστο, φαση..μπηκα εδω παλι για να βρω το εμαιλ σου για να στειλω κατι ,που μολις εστειλα..και τυχαια βλεπω το θεμα "ελλαδοκυπριακά γλωσσικά ευτράπελα" και μια σχετικη συζητηση γυρω απο το θεμα..Λοιπον καλα τα χαριτωμενα , αλλα παντελως ασχετα , σχολια που μολις διαβασα..Θα πρεπει να μαθουν οι Ελλαδιτες που το παιζουν Ελληνες και πολυ σωστα λεγονται Ελλαδιτες αν βεβαια υπαρχει Ελλαδα σαν εννοια ,κυριως πολιτιστικη( αφου αν υπαρχει σαν τετοια, τοτε αυτη δεν ειναι σιγουρα μονο ο ελλαδικος χωρος, αφου ο πολιτισμος συνορα δεν γνωριζει),πως παρομοια διαλεκτο μιλουσαν και οι κατοικοι της σημερινης περιοχης που σημερα ονομαζεται Ελλαδα, την περιοδο της ελληνικης επαναστασης και παλιοτερα ,πριν ερθουν καποιοι και κλεισουν τον ανυπαρκτο πολιτισμο σε συνορα. Και φυσικα για να υπαρξει κρατος πρεπει να υπαρχει και μια φτιαχτη ελληνικη γλωσσα.Να πως προκυπτει η καθαρευουσα που ηρθε για να καθαρισει τα γλωσσικα ξενικα καταλοιπα,για να περηφανευονται οι δηθεν Ελληνες (που ετσι τους μαθανε οτι ειναι) οτι εχουν και γλωσσα..Να πως κολλαει και το σχολιο που στελνω τωρα με το θεμα στο οποιο το στελνω..

      Χαρης

      επισης, παραπεμπω σε μια σχετικη ταινια του Γιωργου Διζικιρικη "Βαβυλωνια"

      Διαγραφή
    3. Και κατι αλλο!την λεξη στρούθος που σημαινει σπουργιτης και προερχεται απο την αρχαιοελληνικη στρουθίον δεν προσεξα να την αναφερει καποιος,εκτος και αν δεν προσεξα καλα..Αλλά βλεπεις ετσι ειναι ,τετοια παραγματα σε αγγλικες αποικιες δεν λεγονται(στην Ελλαδα ομως λεγονται,παραξενο!!),λεγονται ,ομως,άλλα, κυριως οταν θελεις να τονισεις την αυτοπεποιθηση σου..ψυχολογικο το θεμα

      Διαγραφή
    4. Τελικα ,οντως δεν προσεξα καλα ,γιατι υπηρχαν παρομοια παραδειγματα,οπως και η παραπανω λεξη..αυτο ,ομως δεν αλλαζει το συνειρμο της παραπανω σκεψης,που καλυτερα να τα σβησεις πριν τραγουδαμε ολοι μαζι την "Ασφαλεια"..

      Διαγραφή

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ