Όταν το φίδι αλλάζει το δέρμα του (η νέα ακροδεξιά)

  Εδώ και αρκετό καιρό είναι σε εξέλιξη ένα φαινόμενο αλλαγής της ελλαδικής ακροδεξιάς. Αλλαγή όχι γονιδιακή, του ιδεολογικού δηλαδή σκελετού του χώρου (ρατσισμός,μίσος για πολιτικούς αντιφρονούντες κλπ), αλλά των εξωτερικών γνωρισμάτων του, δηλαδή της εικόνας και των μέσων που χρησιμοποιεί για να προσελκύσει κόσμο στις ιδέες αυτές.

  Οι αυτοαποκαλούμενοι πατριωτικοί χώροι της Ελλάδας είχαν παραδοσιακά δύο δρόμους: τον δρόμο της  κοινοβουλευτικής παραδοσιακής δεξιάς του ΛΑ.Ο.Σ., ενός μορφώματος που συσπειρώνει   παραδοσιακούς ακροδεξιούς, χριστιανούς συντηρητικούς, θιασώτες μίας "λαϊκής δεξιάς", μέχρι  δυσαρεστημένους νεοδημοκράτες, και από την άλλη πλευρά τον δρόμο των ακραιφνώς εθνικοσοσιαλιστικών ομάδων στιλ Χρυσής Αυγής, με χαρακτήρα περισσότερο δράσης και βίας, παρά πολιτικής επιχειρηματολογίας. 

  Τα αδιέξοδα και των δύο δρόμων σε ιδεολογικό επίπεδο ήταν αναπόφευκτα: από την μία το ιδιαίτερα καιροσκοπικό ΛΑ.Ο.Σ. ήταν αναγκασμένο να βάζει πολύ νερό στο κρασί του για να αλιεύει ψήφους από την δεξαμενή των δυσαρεστημένων, από την άλλη οι "ομάδες κρούσης" με χαρακτηριστικά νεοναζί στοιχεία προσέλκυσαν μειοψηφίες απομονωμένες πολιτικά και κοινωνικά. 

  Ένα νέο στιλ οργάνωσης ξεπετιέται με σκοπό να τραβήξει αυτούς στους οποίους δεν ήταν ελκυστική: την νεολαία. 

  Για να γίνει κατορθωτό όμως κάτι τέτοιο, έπρεπε να αλλάξει το ύφος, η εξωτερική εμφάνιση, το image του χώρου. Ας μην ξεχάσουμε ότι η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στην πολιτική του σήμερα ξεκινάει από την εμφάνιση και τον επικοινωνιακό χαρακτήρα, για να φτάσει στο περιεχόμενο (εάν φτάνει κάποτε εκεί). 

  Η ακροδεξιά στην Ελλάδα είχε πολλές "ρετσινιές" τις οποίες ήταν και είναι δύσκολο να βγάλει από πάνω της:

 α) την αντίληψη ότι οι ακροδεξιές ομάδες λειτουργούν ως κοινοί παρακρατικοί, και λειτουργούν ως μετόπισθεν των ΜΑΤ

 β) την αντίληψη ότι αποτελούν θιασώτες μίας θεωρίας (εθνικοσοσιαλισμός), ενάντια στην οποία οι Έλληνες πολέμησαν στον β' παγκόσμιο

 γ) την αντίληψη ότι οι ακροδεξιοί ήταν άτομα με προσωπικά αδιέξοδα, πενιχρή ιδεολογική σκευή και ακραία εμφάνιση (ξυρισμένα κεφάλια, άρβυλα, στρατιωτική οργάνωση)

Χρειαζόταν λοιπόν μία νέα εικόνα που να διασκεδάζει τις παραπάνω εντυπώσεις, ειδικά σε αυτούς που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της κοινωνικής και πολιτικής τους συνειδητοποίησης ως ατόμων.

Αντιγράφω από το ιστολόγιο της ομάδας "Μαύρος Κρίνος", που είναι μία χαρακτηριστική οργάνωση νέου τύπου:

"...Ο Calvin Κlein είναι εβραίος μόδιστρος. Ο Αδόλφος Χίτλερ δεν ήτανε εβραίος ούτε μόδιστρος.
Ο Calvin Κlein κολλάει το σύμβολο CΚ στα ρούχα του για να πουλήσει. Ο Αδόλφος Χίτλερ καθιέρωσε τη σβάστικα στο κίνημά του για να θυμίζει στους συντρόφους του για ποιο σκοπό πολεμάνε.Καταλαβαίνεις τη διαφορά ;
Για τον Calvin Κlein, το σύμβολο είναι το παν, γιατί το σύμβολο δίνει μούρη στον πελάτη και φέρνει χρήμα στον Calvin. Για τον Αδόλφο Χίτλερ, ο σκοπός είναι το παν και το σύμβολο υπάρχει για να υπηρετεί τον σκοπό.

(...)Απόκρυψη σημαίνει : Κρύβομαι μέσα στο πλήθος. Δεν ξεχωρίζω. Δεν δίνω στίγμα. Αυτό απαιτεί ουδέτερη εμφάνιση και ουδέτερη συμπεριφορά. Oπότε , άμα δεν έχω συγκεκριμένο , χειροπιαστό και αποδεδειγμένο συμφέρον για το αντίθετο, δεν φωνάζω ότι είμαι ναζί δεν φοράω σύμβολα , δεν χτυπάω καρφωτά tattoo , δεν φωνάζω συνθήματα άνευ λόγου και αιτίας , δεν ρίχνω χαιρετούρες στον δρόμο για να δείξω ότι είμαι σκληρός. Παραλλαγή σημαίνει : Χρησιμοποιώ ανάλογα με την περίσταση διαφορετικούς κώδικες ενδυμασίας εμφάνισης και συμπεριφοράς, ώστε ο εχθρός να νομίζει ότι είμαι κάτι άλλο από αυτό που είμαι."
  Αξίζει να διαβάσει κάποιος όλο το κείμενο*, που αποτελεί έναν οδηγό στην μεταμφίεση των φασιστικών ιδεών πίσω από διαφορετικά περιβλήματα"

 Για να λύσει τις προαναφερθείσες "ρετσινιές", η ακροδεξιά επέλεξε να δανειστεί στοιχεία και συμπεριφορές άλλων ομάδων. 
Το παρακρατικό προφίλ της ακροδεξιάς έπρεπε να παρουσιαστεί ως αντικρατικό.  
  Ο αντικαπιταλιστικός χαρακτήρας του εθνικοσοσιαλισμού υπήρχε άλλωστε από την εποχή του Χίτλερ, που υποστήριζε ότι το κεφάλαιο πρέπει να υπηρετεί τη Φυλή και να μην είναι διεθνοποιημένο με μοναδική προοπτική το κέρδος.**
  Μπήκαν όμως στην ακροδεξιά του 21ου αιώνα κάποια νέα στοιχεία: η μαύρη σημαία ας πούμε, σήμα κατατεθέν των αναρχικών και αντιεξουσιαστών, σηκώθηκε ως παντιέρα. Το σοσιαλιστικό σφυρί μπήκε δίπλα στο εθνικιστικό σπαθί, όπως και η γροθιά της αντίστασης δίπλα στο σύμβολο του στόχου. Ο αγώνας του παλαιστινιακού λαού για αυτοδιάθεση και λευτεριά χρησιμοποιήθηκε για να εκφράσει τον γνωστό στείρο αντισημιτισμό του χώρου. Σύμβολα και εικόνες της αριστεράς και των αντιεξουσιαστικών κινημάτων  εργαλειοποιήθηκαν για να πουν ακριβώς το αντίθετο. 


Aνακαλύπτοντας την αυτονομία 
  Κομβική έννοια για την ανάπτυξη της "νέας ακροδεξιάς" αποτελεί η αυτονομία. 
 Εύλογα ίσως μπορεί να αναρωτηθεί κανείς πως είναι δυνατόν να συμβαδίζουν το πολιτικό πρόταγμα της αυτονομίας, που προϋποθέτει την συνείδηση της αυτοθέσμισης και την δημοκρατία ως υπέρτατο μέσο για την πραγματοποίησή της, με τις εθνικοσοσιαλιστικές ιδέες περί Φυλής, Αρχηγού κλπ.  Είναι σαν να προσπαθεί κάποιος να σμίξει το νερό με τη φωτιά.  Όταν η αυτονομία εμβαπτίζεται στην εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία, δεν είναι πια αυτονομία. 
  Τότε πως μπορούν να αυτοπροσδιορίζονται όλο και περισσότερες νεοναζί ομάδες ως αυτόνομες;
Ουσιαστικά, η αυτονομία τους περιορίζεται σε αυτό που περιγράφεται στο άρθρο του "Μαύρου Κρίνου": Είναι θέμα image. Είναι η χρήση αυτού που θεωρήθηκε ως αυτονομία κρίνοντας αποκλειστικά από την εμφάνιση διάφορων αντιφασιστικών ομάδων. Μαύρη σημαία, παλαιστινιακό και όλα τα εξωτερικά στοιχεία ενός "αυτόνομου lifestyle", που ανεξαρτητοποιείται από το πολιτικό περιεχόμενο της αυτοθέσμισης και της δημοκρατίας. Μία αυτονομία που χρησιμοποιείται ως παραλλαγή.


Επιστρατεύοντας την τεχνολογία
 Οι ιστότοποι και τα blogs, τα νέα μέσα ενημέρωσης από τους πολίτες για τους πολίτες, δεν ήταν δυνατόν να αφήσουν την νέα ακροδεξιά αδιάφορη. Η κάθε ομάδα με την ασφάλεια και την παγκοσμιότητα που της προσφέρει το διαδίκτυο, μπορεί να ενημερώνει για τη δράση της, να απλώνει τη δική της προπαγάνδα, ακόμη και να δημοσιεύει τα βίντεο από τις διάφορες δράσεις της.
  Συχνά το ίντερνετ βοηθάει και στην δημιουργία μίας εικόνας για την ισχύ και το χαρακτήρα μίας οργάνωσης, που θα ήταν πολύ δυσκολότερο να χτιστεί στο δρόμο. 


  Ο πολιτικός ακτιβισμός και το μαύρο χιούμορ

 Στα πλαίσια του "δανεισμού" εικόνας και συμπεριφορών από τον αντιεξουσιαστικό χώρο, η ακροδεξιά που στην Ελλάδα μέχρι τώρα είχε εκφράσεις τυφλής βίας και ξυλοδαρμών, επιστράτευσε και άλλα εργαλεία, υιοθέτησε την πολιτική παρέμβαση και το μαύρο χιούμορ.
  Στην παρουσίαση του βιβλίου του Β. Γκουρογιάννη για παράδειγμα ("Κόκκινο στην πράσινη γραμμή"), που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στη Στοά του Βιβλίου, οι "αυτόνομοι" εισέβαλλαν στο χώρο, φώναξαν εθνικιστικά συνθήματα για την Κύπρο, πήραν το μικρόφωνο και έκαναν κήρυγμα μίσους, ενώ υπέγραψαν ένα από τα βιβλία του με τα παρακάτω λόγια "Στον Βασίλη Γκουρογιάννη, άξιο ρουφιάνο της Νέας Τάξης"
  Σε μία άλλη εκδήλωση που επρόκειτο να γίνει με θέμα τη μετανάστευση, μπήκαν με μάσκες (της γνωστής για τα αντιεξουσιαστικά της μηνύματα) ταινίας "V for Vendetta", σκορπώντας αντιμεταναστευτικού περιεχομένου υλικό. Μάλιστα δεν παρέλειψαν να "ανεβάσουν" το βίντεο από την εισβολή αυτή στο διαδίκτυο, θεωρώντας την ως μεγάλη παρέμβαση στα νεοελληνικά πολιτικά δρώμενα.
  Δεν πρέπει να θεωρηθεί ως μεταστροφή μέσων αυτή η  στροφή του νεοφασισμού. Παράλληλα με τον ιδιότυπο αυτό ακτιβισμό και την χρήση του μαύρου χιούμορ, η χρήση πολιτικής βίας όχι μόνο εξακολουθεί να υπάρχει, αλλά έχει ενταθεί.  Καθημερινά μικρά η μεγαλύτερα επεισόδια ακροδεξιάς βίας ξεσπούν, την ίδια στιγμή που το "ελκυστικό προσωπείο" της πολιτικής παρέμβασης προσπαθεί να στρατολογήσει περισσότερους.


  ...και η κλασική γκαιμπελική προπαγάνδα
 Παρά τα νέα μέσα, κάποιες παλιές δοκιμασμένες συνταγές δεν ξεχνιούνται με τίποτε. Διάφορα γεγονότα και πρόσωπα απομονώνονται από τον χρόνο τους και τα συμφραζόμενά τους, με σκοπό να δημιουργήσουν τις επιθυμητές εντυπώσεις. 
Διαβάζεις σε έναν τίτλο "είδησης" του αγαπημένου μας "Μαύρου Κρίνου":
"Όταν ο Αλαβάνος υποστήριζε την αυτονομία της Βορείου Ηπείρου". Ανοίγοντας το επικείμενο "αποκαλυπτικό" άρθρο, ωστόσο, διαβάζεις το παρακάτω: «Με ψήφισμα που κατέθεσε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΝΑλέκος Αλαβάνος και εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την αλβανική κυβέρνηση... να επιβεβαιώσει την πλήρη πολιτισμική και θρησκευτική αυτονομία της ελληνικής μειονότητας. Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 29-10-93»
  Ένα ψήφισμα που ποτέ δε μιλούσε για πολιτική αυτονομία της Βορείου Ηπείρου, παρά για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. 

Έτσι οι πολιτικοί αντίπαλοι παρουσιάζονται ως καιροσκόποι και ασταθείς στις δηλώσεις τους, ενώ η εθνικοσοσιαλιστική μαξιμαλιστική εξωτερική πολιτική ως σταθερή, αμόλυντη.

Οι εκτός ΛΑ.Ο.Σ. ακροδεξιές ομάδες, μπορεί να παραμένουν και μετά από αυτή την αναδίπλωσή τους υπόθεση τραγικών μειοψηφιών, ωστόσο δεν είναι σωστό να παραμεληθούν και να μην λάβουν απαντήσεις κυρίως σε ιδεολογικό επίπεδο. 

Σε μία κοινωνία ποιοτικής πολιτικής συνείδησης, τέτοιες κινήσεις χωρίς συστηματική σκέψη και με βάση το lifestyle, δεν θα είχαν "ζωτικό χώρο", για να χρησιμοποιήσουμε μία έκφραση που λατρεύουν. Συναντάμε αυτά τα φαινόμενα γιατί χαρακτηρίζουν και το υπόλοιπο πολιτικό φάσμα. Η κυριαρχία της εικόνας και ό,τι αυτή συνεπάγεται, δημιουργεί αυτούς τους τρόπους σκέψης και δράσης, καθορίζει την κενότητα της ύπαρξής τους. 

Μέχρι η πραγματική αυτονομία να κυριαρχήσει, και να ελευθερώσει τον άνθρωπο από την Φυλή, από τον  Αρχηγό, από τα όρια που του επιβάλλονται. 

----------------------------------------
Παραπομπές:
* http://mavroskrinos.blogspot.com/2009/01/19.html (αναδημοσίευση από 8ο τεύχος περιοδικού Γαμμάδιον)

**Richard Overy, The Dictators, σ.401 (Penguin Books, 2005)
Διαβάστε επίσης: trendy νεοφασισμός,του Λεωνίδα Σακλαμπάνη, Εφημερίδα Δρόμος